«لولوبیان»

لولوبیان

نام قبایلی که ظاهرا بخش وسیعی از کوهها و کوهپایه های بخش 

علیای دیاله تا دریاچه ارومیه را اشغال کرده بودند.از پادشاهان آنان 

آنوبانی نی را می شناسیم که سنگ نبشته اش در سر پل زهاب

 بر روی صخره ای کشف شده است و مربوط به قرن 22 پیش از میلاد 

است.از نوشته مزبور چنین بر می آید که این قبایل در نیمه دوم هزاره 

سوم پ م دارای دولت بوده و جامعه ای طبقاتی داشته اند.ریشه اکدی

 و ایلامی کلمه لولوبی نشان میدهد که این قبایل ظاهرا با ایلامیان 

قرابت داشته اند .در متون آشوری آنها را به نام زاموا میشناسیم.

اسنادی که به لولوبیان اشاره دارند

علاوه بر سنگ نگاره آنوبانینی که اثری از خود لولوبیان است حکومتهای 

همسایه نیز به آنها اشاراتی دارند که به شرح زیر است

حکام لولوبی در زمان نارام سین در تنگه قراباغ(معبر پاگان امروزی)

 در جنوب شهر زور با بابلیها جنگیدند و شکست سختی خوردند. نارام

 سین شرح ماجرا را در صخره ای در این تنگه در حدود 2500 پ م 

نگاشته است. البته در حدود 1200 پ م این سنگ پس از فتح بابل

 توسط مادها به شوش منتقل شد و شوتروک ناحونته حاکم ایلام

 نیز شرح پیروزی خود بر بابل را به آن به خط ایلامی اضافه کرد

در قراردادهای سلسله دوم اور که در سال 1984 در تل براک کشف شد

 اشارات زیادی به لولوبیان شده است. برخی از این الواح مربوط به

 همان سالی است که پادشاه اور به ولایت شمیروم و لولوبیان حمله

 کرده و آنها را غارت کرده است. 

در الواح افسانه آفرینش بابلی که حاکی از وحشت و ترس بابلیان

 از گوتیان است آنوبانی نی به صورت حیوانی عظیم الجثه کشیده

 شده است و او را شهریار شهر کوشه دانسته اند.