《یلدا،میانجی،وای و دی》


 یلدا، میانجی وای و دی


پیشینه‌ی #یلدا به هفت هزار سال پیش می‌رسد. هرچند که نمی‌توان زمان رُشمند(دقیق)ی برای پیدایش رویدادهای باستانی پایوَرید(اثبات کرد). یک گمان درباره‌ی پیدایش چله این است که کاسپین‌ها، تیره‌ای از نژاد آریایی و مردمانی دارای فرهنگ والا، یلدا را بنیاد نهادند.

در این شب که هنگامه‌ی افسردگی سال است، مردم گرد هم می‌آیند تا دوستی را پیمانی دوباره بندند. پیمان‌های دوستی در ایران باستان با میانجی‌گری ایزد مهر انجام می‌شد. از این‌رو در باورهای باستانی، مهر در این شب زاده می‌شود. با زایش مهر، خورشید نیز سر می‌زند. خورشید و مهر در باورهای باستانی یکی نبودند ولی پیوندی ناگسستنی داشتند و مهرپرستی در ایران در روزگار پیشازرتشتی فراوانی داشت.

چنانکه گفته شد ایزد مهر در شب یلدا، شبی میان دو ماه زاده شد. ماه آذر به نام ایزد آتش و ماه دی که دیو زمستان را به یاد می‌آورد. یلدا، در میانه‌ی دو روان اهورایی و اهریمنی است. از دیگر سو، مهر نیز میانجی نیروهای نیکی و بدی است. «وای» یا ایزد باد در افسانه‌های ایرانی دو سویه‌ی اهریمنی و اهورایی دارد و «دی» سویه‌ی اهریمنی وای است. بادهای نرم بهاری کار ایزد وای هستند و بادهای سهمگین پاییزی کار دیو وای یا همان دیو دی هستند. یلدا گذرگاهی سخت میان بادهای سرد پاییز و زمستان است و مردم گرد هم می‌آیند تا هراس و تاریکی را با هم پشت‌سر بگذارند و برای روزهای سخت آماده شوند.

گفتنی است در ایران باستان این هر دو ماه زمستانی بودند زیرا ازپایان مهر تا پایان اسپند زمستان بود.




فرتور(عکس) پیوست: سنگ‌نگاره‌ی "ایزد مهر" سوار بر گردونه‌ی چهاراسب که هر بامداد از بالای کوه‌های البرز به ایرانیان می‌نگرد.


《قدم اصلی برای زرتشتی شدن》

اگر باورتان را از آن خدایی که برایتان ترسیم کرده‌اند به خدایی به دور از انتقام گیری، امتحان کردن، تنبیه و شکنجه نمودن، نابود کردن، ویرانگری، مکر و فریب، کشتار دسته جمعی، تبعیض میان مردمان، تبعیض میان مرد و زن، و هر آنچه پلیدی و اهریمنی است پاک کردید، 
آنگاه 
قدم اصلی‌ برای زرتشتی بودن را بر داشته اید. 
(به خامه بهدین بهمن نوروزیان) 
 
When and if you could cleanse your mind of the God that has been pictured for you to a creator who is not revengeful, who does not put people to test, who does not punish nor torture, who does not destroy cities, who does not annihilate, who does not mislead nor lies, who does not mass murder, who does not discriminate among the people, who does not discriminate between men and women, who is clean from all evil, then you have taken the first fundamental step to be a Zoroastrian. 

《خورشید،روشنایی،آتش در دین زرتشتی》



چرا #خورشید، #آتش و #روشنایی اساس دین زیبای اشوزرتشت است؟

پاسخ : 
#موبد_کورش_نیکنام
درود برشما، درفرهنگ کهن این سرزمین، روشنایی و فروغ را از ویژگی ها وفروزه های«#اهورامزدا» می دانستند،  ودگرگون آن، تاریکی را پدید آورنده ناپاکی، بیداد وستم باورکرده بودند. به همین روی روشنایی از جلوه های نیک اهورامزدا در زندگی نیاکان ایرانی ما بوده است. 

گفتنی است در قرآن نیز آمده: « اللهُ نورالسَماوات واَلاَرض » (خداوند نور زمین وآسمان است)؛ و موسی نیز در روشنایی وآتش جلوه داشته است. بدین روی روشنایی نزد بیشتر تیره ها(:اقوام) از ارزش بالایی برخوردار بوده است.

پیش از دین زرتشت ایرانیان به نیایش مهر(:نورخورشید) واناهیتا(:نمادآب پاک) بیش از جلوه های دیگر نیایش داشته اند. هم اکنون نیز سرودهایی در بیان جلوه های روشنایی خورشید وماه همچنان در اوستا به یادگار مانده است. 

پیروان بینش زرتشت نیز  روشنایی را پرستش سو (:قبله) خود قرار  داده اند و به سوی هر گونه فروغی مانند نورآتش، فروغ شمع وچراغ، روشنایی خورشید وماه... خدای خویش «اهورامزدا» (:دانش وآگاهی بیکران هستی) را نیایش می کنند. 

آنان رنگ هایی را نیزبرای پوشش بدن و کاربردهای دیگر در زندگی خویش به کار می برند که تیره نباشد بلکه روشنی بخش وشادی آفرین باشد. چون باوردارند که رنگ های تیره شادی کمتری را در روانشان پدیدار خواهد ساخت.

《رفتار های تحقیر امیز مسلمانان نسبت به زرتشتیان》



پاره ای از رفتارهای تحقیر آمیز مسلمانان نسبت به بهدینان (زرتشتیان) ایران.


بر گرفته شده از خاطرات شادروان ارباب کیخسرو شاهرخ.


--------------------------------------------

 اوضاع و احوال زرتشتیان ایران، به خصوص در یزد و کرمان، به حدی ناهنجار بود که آنها حتی حق نداشتند لباس آبرومندی به تن کنند.


مردان قبا می پوشیدند و حتی در زمستان گیوه به پا می کردند.


اجازه نداشتند سوار اسب،خر یا قاطر شوند و وسیله ی دیگری هم برای حمل و نقل وجود نداشت.


در روزهای بارانی می بایست مواظب باشند که به یک فرد مسلمان نزدیک نشوند و یا با او تماس بدنی برقرار نسازند.

در غیر این صورت تا حد مرگ کتک می خوردند. 

زرتشتیان غالبا در خیابان ها مورد ضرب و شتم مسلمانان قرار می گرفتند.


به هنگام خرید در بازار نبایستی به خوراکی ها یا میوه ها دست می زدند.


مردان زرتشتی معمولا یک دستمال بزرگ یا شال همراه خود داشتند. آنها وقتی برای دیدار با یک مسلمان به خانه اش می رفتند آنرا زیر پای خود پهن می کردند تا فرش "نجس!"{از دیدگاه مسلمانان} نشود. {مسلمانان} زرتشتیان را گبر یا مطیع الاسلام می خواندند.


زرتشتیان حق پوشیدن پالتو یا نوعی عبا را نداشتند که مسلمانان به تن می کردند.


مردان زرتشتی سرهای خود را با نوعی عمامه به رنگ خامه ای تیره به نام «نخودی» می پوشاندند.این سر پوش عذاب آور صرفا برای ناراحت کردن آنها باب شده بود. 

《ترجمه یسنا هات ۲۸》

ترجمه یسنا هات 28


28/6


ای راستی و ای اندیشه ی نیک ،

به سوی من آیید ،

و بخشش دیرزیوی را به من ارزانی دارید .

و تو ای مزدا اهورا ،

با سخنان راستین خود ،

به زرتشت نیروی مینویی و شادمانی ،

و به همه ی ما توانایی ده ،

تا بر آزار و ستیز دشمنان خود چیره گردیم .


28/7


ای راستی ،

بخشش را که پاداش اندیشه ی نیک است ،

به ما ارزانی دار .

و تو ای پارسایی ،

آرزوهای گشتاسب و پیروان او را بر آورده ساز .

و تو ای مزدا ،

به ما توانایی بخش ،

تا پیام تو را به همگان برسانیم .


28/8


ای اهورا ،

ای تو بهترین و بهتر از همه ،

و با بهترین راستی ها هماهنگ ،

به دل از تو می خواهم ،

به فر شوستر دلیر و دیگر یارانم ،

اندیشه ی نیک را برای همیشه ببخشایی .


28/9


ای مزدا اهورا ،

ای راستی ،

و ای اندیشه ی نیک ،

با بخششی که به من دارید ،

هرگز شما را نمی آزارم ،

و می کوشم که ستایش خود را

به شما نیاز کنم ،

که شما توانایی مینویی ،

سزاوار و درخور ستایشید .


28/10


ای مزدا اهورا،

آرزوی کسانی را

که راست و نیک اندیش و درست کردارند ،

و تو آنها را می شناسی ،

برآورده ساز .

من نیک می دانم که تو ،

نیایشهایی را که از دل برآید ،

و برای انجامی نیک باشد ،

پاسخ خواهی گفت .


28/11


ای مزدا اهورا،

با آوای خود ،

بر خرد و اندیشه ی من ،

که با این نیایش ها ،

راستی و اندیشه ی نیک را برای همیشه نگاهبانم ،

بیاموز و بازگوی که

در آغاز ،

هستی و آفرینش چگونه پدیدار گشته است ؟