«کشف نام اشوزرتشت»

کشف «نام اشوزرتشت» روی کتیبه‌ای در مرودشت


ابوالحسن اتابکی (پژوهشگر) در باره کشف این کتیبه گفت: طی بررسی‌های چند سال اخیر به اتفاق فضل‌الله حبیبی و نجمه ابراهیمی بیش از ۲۵ کتیبه نویافته، کشف نمودیم که همه آن‌ها را مورد خوانش قرار داده‌ایم. یکی از کتیبه‌های بی‌نظیری که ما اخیرا در حوالی شهر استخر و دامنه شرقی کوهستان نقش رستم کشف کردیم، کتیبه‌ای است که پس از خوانش آن دریافتیم، نام «دادار امهر سپند» (آفریدگار مقدس) و «زرتشت» (پیام‌آور بزرگ ایرانی) در آن یاد شده است.


او درباره قدمت این اثر اظهار داشت: این کتیبه مربوط به اواخر دوره ساسانی ست که به خط پهلوی کتابی در شش سطر بوسیله شخصی بنام «ماهداد» از اهالی شهر استخر بروی یک صخره کنده طبیعی به نگارش درآمده است.


هر چند نام اشوزرتشت در میان متون اوستایی و نسخه‌های پهلوی و در شعر شاعرانی چون خاقانی، فردوسی، نظامی، مولانا، حافظ و... به فراوانی یاد شده، اما ما برای نخستین بار، نام این پیام‌آور ایرانی را بروی یک سنگ نوشته مشاهده نمودیم که در نوع خود بی‌نظیر می‌نماید.


وی در آخر اذعان داشت: بیش از ۲۵ کتیبه‌ای که ما کشف نموده‌ایم که موضوعاتی چون اندرزها، کتیبه‌های سنگ گور، نجوم، کتیبه‌های مربوط به ساخت و ساز آثار، محیط زیست (به زبان استعاری) و…را در بر می‌گیرد. 


گفتنی است از دوره ساسانی سنگ نوشته‌های متعددی در دشت مرودشت بجا مانده که برخی وابسته به شاهان و درباریان و بخشی دیگر بوسیله مردم عادی در دل آثار و کوهستان‌های این دشت به نگارش درآمده‌اند. در این میان کتیبه‌هایی چون کتیبه‌های اردشیر یکم در دیواره نقش رستم، کتیبه شاهپور بر بنای موسوم به کعبه زرتشت، کتیبه تیراندازی شاهپور یکم در غار شاه سروان حاجی آباد، کتیبه کرتیر بر کعبه زرتشت و دیواره نقش رستم، کتیبه شاهپور یکم در نقش شهریاران (نقش رجب)، کتیبه معراج کرتیر در نقش شهریاران (نقش رجب)، کتیبه شاهپور سکانشاه و سلوک داور در کاخ تچر از جمله کتیبه‌هایی هستند که در زمره کتیبه‌های درباری به شمار می‌روند.


اما کتیبه‌های دیگر نیز که اغلب شامل اندرزها و کتیبه‌های سنگ گور بروی دیواره صخره و دامنه و همچنین فراز کوهستان‌ها حجاری شده‌اند توسط مردم عادی به نگارش درآمده‌اند