.
《تعداد خوانش نمازهای "اشم وهو" و "یتااهو" بر طبق سنت》:
*این توضیحات پیشتر به ریخت پراکنده بیان شده، در این پست احکام مربوطه بطور کامل و بروزشده آورده شده است:
در هادُخت نسک اوستا میخوانیم:
آن اشم وهو که ثواب خواندنش ده چندان است آن است که در سر خوان(سفره) خوانند؛آنکه ارزشش صد چندان است آن است که پس از خوراک(خوردن) خوانند؛آنچه ارزشش هزار چندان است آن است که در خواب هنگامی که از پهلویی به پهلوی دیگر چرخیدن خوانند؛آنچه ارزشش ده هزار چندان است آن است که پس از خواب برخواستن خوانند و آن یک اشم وهو که ثوابش به سراسر این جهان می ارزد آن است که هنگام جان کندن(مردن) بخوانند،در این هنگام اگر بیمار خود نتواند خواندن،دوستان و خویشان بدو فرو خوانند، چه اگر دوزخی بود همستگان(برزخی)شود،اگر همستگان بود بهشتی شود و اگر بهشتی بود گروثمانی(شایسته عرش اعظم)شود .
در اوستا عدد تکرار کردن اشم وهو و یتااهو مختلف است به گونه ای که در وندیداد پاک تعداد خوانش اشم وهو و یتااهو را به ترتیب ۳ و ۴ ذکر کرده است.
در دیگر متون دینی نیز برای کارهای مختلف اینگونه آمده:
هنگام سفر رفتن غالبا ۲۱ بار یتااهو؛
بعد از عطسه زدن ۱ بار یتااهو و ۱ بار اشم وهو؛
قبل از دعا کردن برای کسی ۲یتااهو خواندن،
در آغاز پیکار ۶یتااهو،
قبل از کار کِشت و زرع و کاشت نهال ۹ یتااهو،
قبل از هم بستری و نزدیکی با همسر ۹ یتااهو،
هنگام رفتن به کوه ۱۲ یتااهو،
برای کارخیر رفتن ۱۰ یتااهو
قبل از وارد شدن به شهر یا ده جدید ۱۳ یتااهو؛
هنگام خروج و ورود به خانه ۱ یتااهو
در وقت ناخن چیدن ۱ سروش باج و ۳ یتااهو خواندن.
در هنگام روی شستن ۱ اشم وهو؛ در میان پارسیان معمول است وقتی خبر مرگ کسی را میشنوند ۱ اشم وهو میخوانند.
اگر فرد زرتشتی نماز های دیگر را نتواند بخواند باید از برای جبران به این دو نماز کوتاه متوسل شود بطوریکه:
بجای خورشید نیایش و مهر نیایش هرکدام ۱۰۳ بار یتااهو،
بجای سروش یشت ۱۰۳ یتااهو، هرمزد یشت ۱۰۳ یتااهو و ۱۰ اشم وهو، بجای اردویسور نیایش ۱۰۰ یتااهو، ماه نیایش ۶۵ یتااهو،
هر یک از پنج گاه ۶۵ یتااهو،اردیبهشت یشت ۶۵ یتااهو،
سروش یشت هادخت ۷۵ یتااهو، پتت ۱۲۱ یتااهو و ۱۲ اشم وهو، هر یک از آفرینگان ها ۱۲۱ یتااهو و ۱۲ اشم وهو باید بخوانند.
در ده روز پایان سال در پنج روز نخست(از روز اشتاد تا انیران از ماه اسفند)هر روز ۱۲۰۰ اشم وهو و درپنج روز گاتابیو هر روز ۱۲۰۰ یتااهو باید خواندن.
.
《نمازهای واجب و نیایش های روزانه‌ی زرتشتیان کدام اوستاها هستند و در چه زمانی خوانده میشوند؟》
هوشیبام:
هوشیبام یک «گاه» نیست؛ بلکه بخشی از شبانه روز است که ۷۲ دقیقه قبل از طلوع خورشید و در «گاه اشهین» شروع شده و تا ۷۲ دقیقه بعد از برآمدن آفتاب و در «گاه هاون» پایان میابد. اگر شخصی بخواهد پیش از طلوع آفتاب «نیایش هوشیبام» را بخواند باید نماز «سروش باژ و کشتی بستن» و نیایشهای «هوشیبام و اشهین گاه» را به گاه اشهین بخواند و اگر بخواهد پس از پگاه و برآمدن آفتاب این نیایش را انجام دهد، باید به گاه «هاون» خوانده شود.
گاهان هاون،رفتون و اوزیرن:
در این گاهان پس از اوستای سروش باج و کُشتی، میتوان نیایش گاه مربوطِ به همراه «خورشید نیایش، مهرنیایش، اوستای دعا نام ستایش(برابر با اوستای ستایش یکتا خداوند در میان زرتشتیان ایران)، اوستای ویسپاهومَتا و اوستای چار‌دِاِسانُ‌نَماسکار» را خواند.
«اَئیوی‌سَروترم» گاه:
در این گاه نیز که نخستین گاه شب میباشد، پس از سروش باج و اوستای کشتی و گاه مربوط میتوان اوستاهای سروش یشت وادی(یادی) به همراه نیرنگ آن اوستا(سروش یشت وادی در خرده‌اوستای زرتشتیان ایران همان سروش یشت سر شب هست که حتما در این گاه باید خوانده شود.) و در پایان اوستای «دیوانو نَماسکار» را خواند.
«اُشَهِین» گاه:
در این گاه که پس از نیمه شب میباشد، توصیه میشود نمازها دو ساعت پس از آغاز گاه تلاوت شود که حدود ۳ پس از نیمه شب میباشد. نیایش های این گاه نیز چون گاه های پیشین با اوستای سروش باج و کشتی آغاز شده و پس از آن با اوستای گاه اُشَهِین ادامه میابد و سروش یشت هادخت به همراه نیرنگ آن؛ اوستای ستایش یکتا خداوند و اوستای دیوانو نَماسکار را میتوان خواند؛ پس از آن مابقی نیایش ها و یشتها، به جز سروش یشت سر شب را مطابق با شرایط و نیاز شخص، میتوان به درگاه اورمزد پاک تقدیم نمود.