«اوستا سپند»

.
《اوستا سِپَند》

اوستا به چَم(معنی) دانش است
نسک( کتاب) اوستا دانشنامه ایران زمین بوده که همه دانشهای زمان پیشدادیان و کیانیان را در خود گرد آورده.
 از جمله این دانشها، #پزشکی، #تاریخ، #جغرافیا، #اخترشناسی، #فلسفه و... بوده است.
(جالب است که بدانید نخستین بار در اوستا از گرد بودن زمین سخن آمده و خیلی از مسائل علمی دیگر)

اوستا در دوران اشوزرتشت و به دستور شاه گشتاسپ گردآوری شد. اوستا در طول تاریخ دو بار در معرض سوزاندن و پراکندن قرار گرفت. یکی در زمان حمله اسکندر و یکی هم در زمان حمله اعراب
 که در هر دو مورد، کتابخانه های مهم ایران که عموما در کنار
 آتشکده ها قرار داشتند، به آتش کشیده شدند. 

از 21 نَسک اوستای ساسانی، امروز تنها 5 بخش آن برای ما مانده که شامل: #یسنا، #یشتها، #ویسپرد، #وندیداد و #خرده_اوستا میباشد.

 « یسنا»:
 نیایش هایی در ستایش پروردگار و آفریده های نیک اوست
یسنا از مهمترین بخش اوستا و دارای ۷۲ هات(:بخش) است
 که ۱۷ هات از آنها را پیام اشوزرتشت (گاتها) تشکیل داده است.
که گاتها پیام آسمانی و وحی و الهام مانثِرَه(برانگیزنده اندیشه) از سوی دادار یکتا است.

"گاتها پیام وحی است که بر اندیشه اشوزرتشت آمده 
و ایشان این پیام را به صورت سخنان نغز و پرمغز نوشته اند"
(دستور اردشیرخورشیدیان)

« یشت ها»: 
سرودها و استوره های  بسیار کهن و حماسه هایی 
در ستایش ایزدان است که مهمترین آنها:
 اورمزد یشت ـ وَرَهرام یشت ـ اردیبهشت یشت ـ
 مهر یشت ـ هوم یشت و سروش یشت است.

 «ویسپِرَد»:
 نیایش ها و سرودهایی برای برگزاری جشن ها 
به ویژه جشن گاهنباراست. 

«وَندیداد»:
 قانون و احکام بسیار کهن و برگرفته از دانش مردم
 پیش از پیامبری اشوزرتشت درباره پاکیزگی و احکام پرهیز
 از مردار و قانون ضد دیوان و جادویان می باشد. 
چَم(معنی) وَندیداد نیز همین است: 
قانون ضد دیوان

«خرده اوستا»:
 از همه بخش ها جوان تر است
 گزیده بخش هایی از یشت ها و یسنا است 
نمازهای روزانه و سرودهایی درباره مراسم آیینی و درگذشتگان در آن گنجانده شده است.

*گنجینه اوستا*

☆ گنجینه اوسـتـا☆


اَوِستا نسکی(کتابی) بسیار کهن است که پیش از اشوزرتشت هم بوده است و تا پایان دوران ساسانیان هم آن را نگاشته‌اند. اوستا نوشتار و سروده‌های نیاکان ماست که همانا دانشنامه ایرانیان بوده که در روزگار باستان ٢١نسک داشته و هم‌اکنون دارای پنج بخش است. بخش‌های اوستا براین پایه‌اند:

١- یَسنه یا یسنا سروده‌ها و سخنان خود اشو زرتشت شناخته شده با نام گاهان که در اوستا گنجانده شده است.

٢- یشت‌ها = درباره سروده‌های نیایشی است که با ارزش‌ترین و مهم‌ترین ادبیات مزدیسنا است و ۷۲تا سروده هست. سروده‌هایی در ستایش مزدا اهورا و ایزدان گوناگون. این سروده‌ها بن مایه مهمی برای استوره‌شناسی ایرانی به‌شمار می روند که فردوسی توسی در شاهنامه خود از آنها به بزرگی یاد کرده‌ است.

٣- وندیداد = دربرگیرنده دستورهای دینی و مسایل بهداشتی است. در وندیداد باور به داشتن بهداشت و جلوگیری از بیماریها. شأن دارایی. کمک به دیگران. ازدواج. کاروکوشش در زندگی است. وندیداد نسک دینی زرتشتیان نیست و اندیشه اشوزرتشت در آن نقشی نداشته است اما دارای دانش ارزشمندی است که نشان می دهد در زمانی که قوم‌های دیگر جهان به گونه‌ی نیمه وحشی زندگی می کرده‌اند و برای به‌دست آوردن خوراک و جای زندگی همانند جانوران به یکدیگر می تاختند و کشتارهای خونین انجام می شده است، چگونه نیاکان ما به دنبال قانونگذاری در بخشهای گوناگون بهداشتی، درمانی، اجتماعی و دیگرها بوده‌اند. وندیداد بخش بزرگ آن بسیار کهن است و به باور بسیاری، اوستا جزو منابع کهن پیش از زمان اشوزرتشت می باشد که در هزاره‌های بعد و در زمان اشکانیان و ساسانیان به مجموعه این نسک به اشتباه هم افزوده شده و از باب استوره‌شناسی و تاریخی تنها می تواند آنها را خواند و باره پژوهش قرار گیرد.

۴- ویسپرد = سروده‌های نیایش مزدیسنی و آیینِ شش گهنبار است و مجموعه‌ای از افزوده های یسنا است.

۵- خرده‌اوستا = اوستای فشرده شده یا گلچینی از نیایشهای اوستا که گزیده‌ای از متون: یسنا ، ویسپرد ، یشت و متن‌های کوتاه و نیایشهای کوتاه مانند پنج نیایش است. این مجموعه به عنوان نسک نیایش برای استفاده روزانه در نظر گرفته شده‌ است. باور بر این است که این نوشتار را موبد آذرپاد ماراسپندان در زمان ساسانیان به عنوان نوشتار دینی به نگارش در آورد که در برگیرنده مجموعه‌ای از نیایشهاست.